Historia

123431917 1217331498638376 5341537874012443299 oJeśli chcemy poznać dzieje jakiejś miejscowości czy regionu, najlepiej udać się na cmentarz. Na radzyńskim cmentarzu, liczącym ponad dwa wieki, znajdziemy tych, którzy tworzyli historię małej ojczyzny, ale też uczestniczyli w dramatycznych wydarzeniach krajowych i światowych.

lipiński30 października 1790 roku w pałacu Potockich w Radzyniu Podlaskim urodził się Karol Lipiński - największy polski kompozytor przed Chopinem i - obok niego - najpopularniejszy w XIX-wiecznej Europie polski artysta. Genialny wirtuoz niejednokrotnie porównywany był z Paganinim. „Lipiński to polski Paganini” – można usłyszeć obiegową opinię. Jednakże świadectwa z epoki i spuścizna muzyczna pozostawiona przez obydwu wirtuozów świadczą o tym, że powinno się mówić raczej: Paganini - to włoski Lipiński.

69008725 863804780657718 3871940350515871744 n

Obchodzimy 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej, zwanej Cudem nad Wisłą. Stoczona w dniach 13-25 sierpnia 1920 zadecydowała o zachowaniu niepodległości przez Polskę i przekreśliła plany rozprzestrzenienia rewolucji bolszewickiej na Europę Zachodnią. Uważana jest za jedną z przełomowych bitew świata. Co działo się 100 lat temu w Radzyniu?

 dsf3502 53Kim był? Samotnym wilkiem, walczącym z systemem komunistycznym, czy kryminalistą? Ideowcem czy bandytą? Kradł, napadał, rabował - ale zastrzegał, że tylko "pieniądze komunistyczne", a łupy rozdawał biednym chłopom. Może więc zasłużył na miano współczesnego Janosika?

ksiaze Adam Jerzy CzartoyskiPrzed rokiem - 6 października 2018 r. podczas swej wizyty w Radzyniu Podlaskim premier Mateusz Morawiecki, wskazując na kościół pw. Świętej Trójcy przypomniał, że w tej świątyni ślub wziął ówczesny „niekoronowany król Polski” - książę Adam Jerzy Czartoryski, późniejszy przywódca polityczny Wielkiej Emigracji.

wojna radzynWe wrześniu 1939 r. nasze miasto podzieliło losy reszty kraju W pierwszych dniach wojny przez Radzyń i okolice przewalały się liczone w milionach masy uciekinierów z Warszawy i innych regionów kraju (m.in. z Wielkopolski), którzy udawali się w kierunku Brześcia. W Radzyniu znalazło schronienie i pomoc wiele setek polskich rodzin wysiedlonych przez okupanta z terenów przyłączonych do Rzeszy. Radzyń był pod tym względem na pierwszym miejscu w województwie lubelskim.

oranzeria002Budynek oranżerii to perła rokoka, stanowi arcydzieło klasy europejskiej. Urzeka pięknem i harmonią. Budowla – podobnie jak pałac – jest dziełem Jakuba Fontany. Znajduje się we wschodniej części parku. Została wzniesiona ok. 1756 r. na planie dwóch krzyżujących się prostokątów. Korpus główny jest ustawiony frontem na południe, dobudówka mieści w sobie schody prowadzące na galerię części głównej, gdyż oranżeria za czasów Potockich pełniła rolę teatru.

02Równo 670 lat temu – 15 sierpnia 1649 roku miała miejsce bitwa pod Zborowem. Gdy wojska koronne pod wodzą króla Jana Kazimierza maszerowały na odsiecz obleganemu Zbarażowi (temat znany dzięki powieści i filmowi „Ogniem i mieczem”), zostały niespodziewanie zaatakowane przez Tatarów i Kozaków pod Zborowem.Tam – według przekazów - życie władcy ocalił Stanisław „Rewera” Potocki – pradziadek właściciela pałacu – Eustachego.

bolszewikW czasie wojny polsko-sowieckiej z 1920 roku nasze miasto było okupowane tydzień (10-16 sierpnia) przez Sowietów. Dr Dariusz Magier poświęcił tym wydarzeniom książkę zatytułowaną "Czas bolszewika. Sowiecka okupacja Radzynia w sierpniu 1920 roku w relacjach świadków". Poniżej wywiad z autorem.

mniszech nagrobekW lipcu tego roku świat obchodzi 50. rocznicę lądowania człowieka na Księżycu. Warto zdementować  tę informację: nawet dzieci wiedzą, że pierwszym człowiekiem, który postawił nogę na Srebrnym Globie, był Jan Twardowski, a wydarzyło się to nie 50, a 446 lat temu. Menadżerem i sponsorem podróży był 23-letni wówczas Mikołaj Mniszech – właściciel Radzynia!!! Jak do tego doszło?