Na prośbę Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego, przekazujemy informacje dotyczące cukrzycy ciążowej, która 31 lipca 2024 roku była tematem akcji Środa z profilaktyką.
Cukrzyca ciążowa to jedno z najczęstszych zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Jest to stan, w którym kobieta doświadcza hiperglikemii, czyli podwyższonego poziomu cukru we krwi.
Objawy cukrzycy ciążowej są często bardzo niespecyficzne i mogą być trudne do zauważenia. Z tego powodu w Polsce przyszłe mamy objęte są szczególną opieką medyczną, która obejmuje regularne badania profilaktyczne. Pierwsze oznaczenie poziomu glukozy we krwi wykonywane jest na początku ciąży a kolejne, bardziej szczegółowe badanie - doustny test obciążenia glukozą - odbywa się między 24. a 26. tygodniem ciąży. Test ten, zwany popularnie krzywą glukozową, pozwala na dokładne monitorowanie poziomu cukru we krwi na czczo oraz po spożyciu roztworu glukozy.
Przyczyny cukrzycy ciążowej mogą być zróżnicowane. Na ryzyko jej wystąpienia narażone są przede wszystkim kobiety, które decydują się na ciążę w późniejszym wieku, mają nadwagę lub otyłość, zespół policystycznych jajników lub przypadki cukrzycy w rodzinie.
Konsekwencje cukrzycy ciążowej mogą być poważne zarówno dla matki, jak i dla dziecka. U płodu może dochodzić do makrosomii, czyli nadmiernej masy ciała powyżej 4 kg, co wiąże się z ryzykiem trudnych porodów oraz większą skłonnością do żółtaczki i zaburzeń glikemicznych po urodzeniu. Dzieci matek z cukrzycą ciążową mają również większe ryzyko wystąpienia nadwagi, otyłości i cukrzycy typu 2 w przyszłości.
Profilaktyka cukrzycy ciążowej obejmuje zdrowy styl życia, regularną aktywność fizyczną oraz odpowiednią dietę z niskim indeksem glikemicznym.
W 2023 roku cukrzycę ciążową zdiagnozowano u około 10% przyszłych mam, co oznacza, że problem ten dotyka jedną na dziesięć kobiet w ciąży. Warto zaznaczyć, że cukrzyca ciążowa może wystąpić nawet u kobiet, które wcześniej nie miały problemów z poziomem cukru we krwi.
Leczenie cukrzycy ciążowej opiera się przede wszystkim na przestrzeganiu diety niskoglikemicznej, regularnej aktywności fizycznej oraz monitorowaniu poziomu glukozy we krwi. Ważne jest, aby unikać produktów o wysokim indeksie glikemicznym, takich jak białe pieczywo, słodycze i słodkie napoje, na rzecz produktów pełnoziarnistych, warzyw oraz białka pochodzącego z mięsa, ryb i jaj. Regularne, częste posiłki pomagają w utrzymaniu stabilnego poziomu cukru we krwi.
Monitorowanie poziomu glukozy jest nieodzownym elementem leczenia cukrzycy ciążowej. Pacjentki z cukrzycą ciążową powinny mierzyć glikemię na czczo oraz godzinę po posiłkach.
W niektórych przypadkach, gdy dieta i aktywność fizyczna nie są wystarczające do utrzymania prawidłowego poziomu glukozy, konieczne może być podawanie insuliny. Insulina nie przenika przez łożysko, dlatego jej stosowanie jest bezpieczne dla płodu i skutecznie pomaga w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi u matki.
Po porodzie, cukrzyca ciążowa zazwyczaj ustępuje, jednak kobiety, które miały cukrzycę ciążową, są bardziej narażone na wystąpienie cukrzycy typu 2 w przyszłości.
Apelujemy do wszystkich przyszłych mam o regularne kontrolowanie poziomu glukozy we krwi i stosowanie zdrowej diety!