Wyniki ekspertyz dotyczących jakości prac na elewacji północnej Pałacu Potockich przedstawił Burmistrz Jerzy Rębek na sesji Rady Miasta 12 czerwca. Przeprowadzili ją specjaliści z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Politechniki Lubelskiej na zlecenie Miasta Radzyń w związku z konfliktem z wykonawcą prac – Galerią Czystości.

Obydwie ekspertyzy wskazują na szereg nieprawidłowości ze strony wykonawcy i tym samym potwierdzają wstępne ustalenia inspektora nadzoru wyznaczonego przez Urząd Miasta, który wskazywał błędnie przeprowadzone prace konserwatorskie elewacji północnej oraz fragmentu elewacji wschodniej i południowej pałacu. - Ciężko będzie obalić ustalenia ekspertów – podsumował burmistrz Jerzy Rębek.

Eksperci wypunktowali błędy wykonawcy

Według ustaleń specjalistów z Politechniki Lubelskiej na znaczącej części powierzchni elewacji północnej tynki są odspojone (grafika podtekstem), skutkiem czego z czasem mogą odpadać od ścian. Odspojenia tynków oraz zastosowanie niewłaściwych materiałów potwierdziły też wyniki badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Burmistrz Jerzy Rębek zacytował na sesji fragmenty liczącej 75 stron Ekspertyzy konserwatorskiej wykonanej przez pracowników Katedry Konserwacji-Restauracji Architektury i Rzeźby Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu.

Jak podkreślił włodarz, cytaty wskazują część nieprawidłowo wykonanych prac:
1. „Słabe zespolenie z podłożem warstwy tynku wierzchniego oraz jego rozwarstwienie jest wynikiem błędów w technice nanoszenia zaprawy (niewłaściwe przygotowane podłoże), bądź jest efektem realizacji prac w niewłaściwych warunkach…”
2. „Niepokojącym zjawiskiem było odspojenie pierwotnego tynku od podłoża, jego dezintegracja oraz rozwarstwienie wtórnych wypraw tynkarskich. Naniesienie tynku na niestabilne podłoże jest zabiegiem niezgodnym ze sztuką konserwacji, gdyż nie hamuje postępującej korozji, a jedynie go maskuje”.
3. ”...prace zrealizowane w obrębie dekoracji sztukatorskiej zostały przeprowadzone nieprawidłowo, gdyż powierzchnia detalu nie została doczyszczona, a błędnie wykonanych uzupełnień nie usunięto”.
4. „Na aktualny stan zachowania obiektu wpływają również błędnie przeprowadzone prace konserwatorskie w obrębie kamiennych elementów wystroju elewacji. W szczególności dotyczy to schodów, których struktura posiada intensywne, zielone brązowe oraz czarne przebarwienia. Są one wynikiem rozwoju kolonii mikroorganizmów-glonów i bakterii, które poza negatywnym aspektem estetycznym, powodują rozkład substancji kamiennej poprzez wydzielane kwasy”.
5. „Prace zrealizowane w obrębie dekoracji sztukatorskiej zostały przeprowadzone nieprawidłowo, gdyż powierzchnia detalu nie została doczyszczona, a błędnie wykonanych uzupełnień nie usunięto. .. nie został przeprowadzony zabieg chemicznego usuwania przebarwień struktury kamienia powstałych w wyniku rozwoju mikroorganizmów. Ponadto zabieg hydrofobizacji kamiennego detalu architektonicznego przeprowadzony został w sposób niewłaściwy".

Nie zgadzamy się na złą jakość prac

- Prace wewnątrz pałacu oraz na dziedzińcu, przy murze oporowym, montaż monitoringu i oświetlenia przebiegają prawidłowo, w sprawnym tempie. Ich wykonawca – firma Lubren zasługuje na wielkie uznanie za jakość i terminowość – mówił na majowej sesji Rady Miasta Burmistrz Jerzy Rębek. Poinformował wówczas o trudnej sytuacji na elewacji północnej: - Prace rozpoczęte zostały przez firmę Galeria Czystości jeszcze w zimie, a na początku kwietnia (6.04) firma zeszła z budowy, podając jako pretekst nieprawdziwy argument, że nie mogli się porozumieć z inspektorem nadzoru. W efekcie prace zostały zatrzymane.
- Nie zgadzamy się na złą jakość prac. Jest to zbyt ważna sprawa, by na nią przymykać oczy – podkreślił Burmistrz Radzynia. - Na elewacji północnej stwierdzono wiele miejsc, gdzie tynk jest rozwarstwiony, więc szybko odpadnie. Trzeba te fragmenty skuć, wzmocnić i położyć nowy tynk, dopiero pomalować.
Miasto wezwało Galerię Czystości do powrotu na budowę. Firma nie skorzystała z tego, więc po 2 tygodniach bezskutecznego oczekiwania Miasto odstąpiło od umowy z przyczyn leżących po stronie firmy.
Już 10 marca odbyło się spotkanie przedstawicieli Galerii Czystości z inspektorem nadzoru w obecności Burmistrza. Zostało ono zarejestrowane. W kierunku inspektora nadzoru były rzucane inwektywy. - Moje prośby o stonowanie emocji były bez odzewu – skomentował Burmistrz. Wcześniej ze strony przedstawiciela firmy do inspektora nadzoru kierowane były groźby karalne; inspektor złożył zawiadomienie na policję, prowadzone jest w tej sprawie dochodzenie.
Wszystkie ustalenia inspektora nadzoru inwestorskiego dotyczące nieprawidłowego wykonania części prac i stosowania nieodpowiednich materiałów potwierdza prowadzący inwestycję z ramienia Urzędu Miasta inż. Łukasz Mazurek, który ma duże doświadczenie w prowadzeniu inwestycji, także w wykonawstwie i projektowaniu. Ł. Mazurek wskazuje także na dużą wiedzę i pełen profesjonalizm w działaniach inspektora nadzoru.
Również na placu budowy doszło do incydentu, wymiany zadań pomiędzy pracownikiem firmy Galeria Czystości a kierownikiem budowy z firmy Lubren, w wyniku którego pracownik Urzędu Miasta musiał wzywać policję, aby stonowała nastroje i aby nie doszło do rękoczynów.

Burmistrz do mediów: Proszę wziąć pod uwagę opinie ekspertów

Miasto zleciło specjalistom z Wydziału Architektury i Budownictwa Politechniki Lubelskiej wykonanie ekspertyzy technicznej dotyczącej stanu zaawansowania oraz jakości wykonanych prac budowlano-konserwatorskich na elewacji północnej Pałacu Potockich w Radzyniu Podlaskim wraz z wytycznymi budowlano-konserwatorskimi do dokończenia prac.

- W następnej kolejności ogłoszony zostanie przetarg na dokończenie remontu elewacji północnej – informował włodarz Radzynia i na pytanie radnego Mariusza Szczygła o płatności dotyczące rewitalizacji elewacji północnej odpowiedział, że zostały opłacone prace wcześniej wykonane, niebudzące wątpliwości, za prace budzące wątpliwości nie zostało zapłacone.

Tymczasem po informacji przedstawionej na majowej sesji Rady Miasta niektóre radzyńskie media podsycały atmosferę, powołując się na jednostronne opinie wyrażone przez przedstawiciela wykonawcy – Galerii Czystości o – jakoby - niewydolności organizacyjnej Urzędu Miasta i osób zatrudnionych jako konserwatorzy i inspektorzy nadzoru. - Nie godzi się tak oceniać. Zwracam się z apelem do niektórych mediów radzyńskich, które komentują sprawę w sposób dla mnie niezrozumiały: Proszę nie stosować takich metod, ale poczekać na wyjaśnienie sprawy do końca. Proszę wziąć pod uwagę ekspertyzy wykonane przez profesjonalistów z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Politechniki Lubelskiej oraz naszych inspektorów nadzoru.

Na obrazie: zaznaczone przez ekspertów z Politechniki Lubelskiej miejsca odspojeń tynku na fasadzie północnej. Rysunek zaprezentował Burmistrz Jerzy Rębek na sesji Rady Miasta.

 Tak wyglądał przed obecnym remontem mur oporowy, który został odrestaurowany w 1997 r.  Widać miejsca, gdzie odpadł tynk.