turek zima mW tajemniczych okolicznościach w czasie II wojny światowej z ryzalitu środkowego korpusu głównego Pałacu Potockich zniknęła rzeźba niewolnika tureckiego. Przy okazji trwającej rewitalizacji pałacu została ona odtworzona. Powróciła na miejsce na początku grudnia, podobnie jak trzy zaginione grupy puttów znad wschodniego patio pałacu.

Autorem kopii rzeźb jest Karol Nawrocki - konserwator, restaurator dzieł sztuki, kierownik prac konserwatorskich przy rewitalizacji Pałacu Potockich w Radzyniu Podlaskim. Jak mówił w wywiadzie, udzielonym naszej redakcji, do rekonstrukcji posłużyła fotografia, która zachowała się w dokumentacji oraz analogiczna rzeźba istniejąca po drugiej stronie ryzalitu. -W pracach rekonstrukcyjnych ściśle nawiązujemy charakterem i kompozycją do całego zespołu rzeźbiarskiego, bo w ostatecznym odbiorze optycznym wszystko musi być odbierane jako całość – mówił Karol Nawrocki.

Konserwator najpierw wykonał model rzeźby z gliny, a po jego zaakceptowaniu przez Arkadiusza Bojczuka - Kierownika Delegatury w Białej Podlaskiej Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie, wyrzeźbił Turka z piaskowca.

Skąd się wzięły rzeźby Turka i Kozaka na radzyńskim Pałacu Potockich?

Rzeźby Redlera na radzyńskim pałacu miały m.in. ukazać zasługi militarne przodków jego ówczesnych właścicieli: Eustachego i Marianny z Kątskich Potockiej. A były one niepoślednie. Dziadkowie Marianny z Kątskich Potockiej – Stanisław Antoni Szczuka oraz Marcin Kątski brali udział w walkach przeciw Turkom. Marcin Kątski uczestniczył we wszystkich kampaniach Jana Sobieskiego, walnie przyczyniając się do jego sukcesów, m.in. pod Chocimem (1673) i Wiedniem (1683), gdzie był naczelnym dowódcą artylerii wojsk sprzymierzonych, wybranym przez aklamację przez dowódców krajów niemieckich w czasie narady w 3 września 1683 w Stetteldorf, w zamku hr. J. von Herdegga. Zdołał przeprowadzić 28 dział przez góry Lasu Wiedeńskiego i użyć ich w bitwie, co walnie przyczyniło się do tryumfu nad Turkami oblegającymi stolicę Austrii.

Jeśli chodzi o Kozaka, to warto przypomnieć bitwę pod Zborowem (15 sierpnia 1649 rok). Gdy wojska koronne pod wodzą króla Jana Kazimierza maszerowały na odsiecz obleganemu Zbarażowi (temat znany dzięki powieści i filmowi „Ogniem i mieczem”), zostały niespodziewanie zaatakowane przez Tatarów i Kozaków pod Zborowem. Tam – według przekazów - życie władcy ocalił Stanisław „Rewera” Potocki – pradziadek właściciela pałacu – Eustachego.
Upamiętniająca to wydarzenie rzeźba Kozaka znajduje się po prawej stronie środkowego ryzalitu korpusu głównego pałacu. Po lewej widzimy postać Turka.
 
 
turek zima m