Uroczystość oficjalnego otwarcia w Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej Sp. z o. o. w Radzyniu nowej instalacji wysokosprawnej kogeneracji odbyła się 11 sierpnia. Projekt nosi nazwę „Modernizacja istniejącego systemu ciepłowniczego w celu zwiększenia jego efektywności – budowa elektrociepłowni gazowej w Radzyniu Podlaskim”.

Kogeneracja to wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej w najbardziej efektywny sposób, czyli w jednym procesie technologicznym - z jednego źródła energii, w ramach jednego zintegrowanego systemu. Proces ten cechuje się wysoką efektywnością energetyczną. Zminimalizowanie strat energii przyczynia się do obniżenia kosztów jej produkcji i do znacznego ograniczenia emisji dwutlenku węgla oraz innych szkodliwych związków chemicznych.

Spotkanie rozpoczęło się na terenie PEC przy ul. Chmielowskiego, gdzie nastąpiło uroczyste przecięcie wstęgi, a następnie proboszcz parafii MBNP ks. kan. Jarosław Sutryk dokonał poświęcenia inwestycji. Zebrani mieli możliwość obejrzenia urządzeń składających się na system kogeneracji.
Podczas drugiej części uroczystości prezes PEC Jerzy Woźniak przedstawił historię powstania inwestycji, założenia i dotychczasowe doświadczenia z radzyńską kogeneracją. Następnie głos zabrali zaproszeni goście.
W spotkaniu wzięli udział: Wicewojewoda Lubelski Robert Gmitruczuk, Burmistrz Miasta Radzyń Podlaski Jerzy Rębek, Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie, Grzegorz Dolecki Wiceprezes Zarządu PGE Dystrybucja, Piotr Kulik dyrektor ds. administracji PGE Dystrybucja, ks. kan. Jarosław Sutryk proboszcz parafii MBNP, Szczepan Niebrzegowski Starosta Radzyński i Michał Zając wicestarosta, Robert Mazurek Przewodniczący Rady Powiatu Radzyńskiego, przedstawiciele przedsiębiorstw, które zbudowały instalację. Przedsiębiorstwo Eneria Sp. z o. o. reprezentowali: Mathieu Corbi – dyrektor ds. realizacji projektów, Paweł Kwasowiec specjalista ds. sprzedaży jednostek kogeneracyjnych i Maciej Grochola koordynator projektu. Podwykonawcę reprezentował Marek Szczepaniuk – właściciel firmy BUDMAR, która zrealizowała część budowlaną projektu, przedstawiciele Rady Nadzorczej z Przewodniczącym Rady PEC Krzysztofem Łukasikiem, pracownicy PEC, szefowie jednostek miejskich: prezes PUK – Jarosław Ejsmont i prezes PKS Adam Frączek.

Kogeneracja - oszczędnosci i ochrona środowiska

Jak informował Prezes PEC Jerzy Woźniak, pomysł zainstalowania w radzyńskim Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej kogeneracji pojawił się w 2017 r. (Prezes przyznał, że zainspirował go Zygmunt Ozimkiewicz st. specjalista ds. eksploatacji). W 2018 roku złożony został wniosek do NFOŚiGW o dofinansowanie przedsięwzięcia.
31. października 2019 roku ogłoszona została lista projektów po ocenie merytorycznej. Projekt radzyńskiego PEC-u uzyskał wysoką ocenę, zajął 19. miejsce wśród 51 podmiotów, uzyskując 44 punkty (projekty otrzymały punktację od 52 do 22 punktów).
Założenie projektu to budowa 2 silników gazowych o mocy 0,6 MWel (łącznie 1,2 MWel).
W 2020 r. PEC ogłosił przetarg, który wygrała firma Eneria Sp. z o. o. W końcu 2020 r. został wzniesiony przez firmę budowlaną BUDMAR Marek Szczepaniuk budynek, w którym Eneria zainstalowała układ kogeneracyjny.
Kogeneracja pracuje cały rok. Poza sezonem grzewczym wyłączone są kotły węglowe, ciepło do ogrzania wody użytkowej pochodzi wyłącznie z kogeneracji. W sezonie grzewczym kogeneracja będzie zapewniała 27% ciepła potrzebnego na ogrzanie mieszkań, przez co zużycie węgla zmniejszy się o ok. 2 tys. ton na rok (26% obecnego zużycia). Spodziewany spadek emisji gazów cieplarnianych to 7 829 Mg na rok. Kogeneracja wyprodukuje energię elektryczną w ilości 8000 MWh na rok, z czego 9-10% PEC zużyje na potrzeby własne, resztę sprzeda do sieci energetycznej.
Kogeneracja została uruchomiona 29 kwietnia 2022 r., zostało zabezpieczone paliwo (gaz ziemny wysokometanowy) oraz sprzedaż energii elektrycznej. Od momentu uruchomienia kogeneracja wyprodukowała 2 600 MWh energii elektrycznej, 13 000 GJ energii cieplnej, oszczędności w spalaniu węgla wyniosły 700 ton.
- Jest to początek drogi do osiągnięcia 50% ciepła z kogeneracji i odnawialnych źródeł energii, otwarcie okna do pozyskania kolejnych środków unijnych na rozszerzenie systemu podkreślił Prezes Jerzy Woźniak.
Całość kosztowała 7 330 000 netto, z czego dotacje unijne pozyskane za pośrednictwem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wyniosły 48%, a pożyczka z NFOŚiGW 52%.

Ogromny krok w kierunku transformacji systemu ciepłowniczego

- Cieszę się, że tak sprawnie została zakończona ta inwestycja ważna nie tylko dla samorządów, przedsiębiorców, ale przede wszystkim dla mieszkańców – powiedział Wicewojewoda Lubelski Robert Gmitruczuk i zaznaczył, że była realizowana przez jedną z najlepszych w tej dziedzinie firm na świecie, lidera w nowoczesnym wytwarzaniu energii, ponadto w idealnym czasie czasie – przed kryzysem covidowym i wojną na Ukrainie, co spowodowało znaczny wzrost cen.
Burmistrz Radzynia Jerzy Rębek podkreślił, że PEC zabezpiecza jedną z potrzeb życiowych mieszkańców miasta, a przez to stanowi jeden z aspektów ich poczucie bezpieczeństwa. Zwrócił uwagę, że firma działa świetnie dzięki solidnym fundamentom zbudowanym przed laty przez obecnego na uroczystości Bogusława Regulskiego oraz obecnej pracy zespołu kierowanego przez prezesa Jerzego Woźniaka. - Kiedy są solidne podwaliny, dobre, sprawne instalacje, firma mogła sobie pozwolić na kolejny etap rozwoju. - Włodarz Radzynia dodał również, że mimo obecnej trudnej sytuacji trzeba optymistycznie patrzeć w przyszłość, inwestować w nią, także przez ochronę środowiska.
Wiceprezes Zarządu Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie Bogusław Regulski wspominał czas sprzed 40 lat, gdy rozpoczynał pracę w radzyńskiej ciepłowni jako prezes i kładł jej podwaliny. - Obserwuję, co dzieje się w w radzyńskim PEC-u, bo to jest moje dziecko. Cieszył mnie każdy element rozbudowy. Cieszy mnie kogeneracja – mówił i wspominał, że w innym wymiarze i innych parametrach technicznych „w głowach pecowców urodziła się już w 1992 r.”- Kogeneracja to ogromny krok do przodu i ogromny krok w kierunku transformacji systemu ciepłowniczego. Załodze gratuluję. Tak trzymać – spuentował Bogusław Regulski.
Starosta Szczepan Niebrzegowski stwierdził, że wprawdzie powiat nie partycypował w inwestycję, ale jest nią żywotnie zainteresowany. - W mieście są zainstalowane czujniki powietrza, będą pokazywały lepszy jego stan, a dobre powietrze to lepsze zdrowie mieszkańców. Ponadto wszystkie jednostki powiatu są ogrzewane przez PEC – szkoły i szpital. Zależy mi na tym, by zabezpieczone było w nich ogrzewanie i ciepła woda – mówił Starosta Radzyński i podkreślił, że moment, w którym powstała inwestycja, to „strzał w dziesiątkę”.
Na zakończenie głos zabrał przedstawiciel firmy Eneria - specjalista ds. sprzedaży jednostek kogeneracyjnych Paweł Kwasowiec, pochodzący z Radzynia. Wspominał, że sam niejednokrotnie przekonywał Zarząd, żeby firma uczestniczyła w postępowaniu przetargowym. - Czasy są trudne, niepewne, kontrakty niosły ze sobą duże ryzyko.-  Wyrażał również satysfakcję, że Eneria wykonała instalację dla „naszego miasta”, ponieważ firma jest liderem kogeneracji, jej urządzenia są najlepsze w świecie w tym zakresie mocy. - Mało jest w Polsce urządzeń tak bardzo rozbudowanych i o takiej dużej wydajności układu – informował Paweł Kwasowiec.

Fot. Karol Niewęgłowski