Uroczyste obchody 76. rocznicy powołania Armii Krajowej odbyły się w Radzyniu 14 lutego. Tego dnia w I LO odbyła się konferencja historyczna połączona z występami artystycznymi, a po wieczornej Mszy św. w intencji Ojczyzny pod pomnikiem Niepodległości zapłonęło 76 zniczy.
"Bronią były nawet kapelusze"
Na spotkanie w I Liceum Ogólnokształcącym zatytułowane „Bronią były nawet kapelusze” złożyły się ciekawe referaty przygotowane przez uczniów, pokaz multimedialny ilustrujący wystąpienia oraz występy artystyczne Zespołu Wokalnego „Wrzos”, grupy wokalnej I LO oraz Młodzieżowej Orkiestry Dętej. Dyrektor szkoły Ewa Grodzka podkreśliła, że konferencją I LO inauguruje obchody 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Wydarzeniem tym włącza się w projekt Ministerstwa Edukacji Narodowej „Rok dla Niepodległej”.
Na uroczystość przybyli m.in. przedstawiciele samorządów miasta, powiatu i gminy: burmistrz Jerzy Rębek, wicestarosta Jan Gil, wójt Wiesław Mazurek, przewodniczący Rady Miasta Adam Adamski, komendant Komendy Powiatowej Policji insp. Zbigniew Krzos. Środowisko kombatantów reprezentował Franciszek Matuszewski – prezes Powiatowego Koła Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polski i Byłych Więźniów Politycznych RP. Obecni byli przedstawiciele szkół z Radzynia i powiatu radzyńskiego – Wohynia i Białki.
Na wstępie głos zabrali zaproszeni goście: wicestarosta Jan Gil, burmistrz Jerzy Rębek i wójt Wiesław Mazurek.
Burmistrz Miasta Radzyń Podlaski podkreślił, że wielu historyków potwierdza, iż kolejne zrywy narodowe przyczyniły się do zachowania tożsamości i ostatecznie - odzyskania niepodległości przez Polskę. - Dzięki heroizmowi naszych przodków możemy dziś cieszyć się wolnością, mówić w polskim języku - zaakcentował Jerzy Rębek. - Ta konferencja pielęgnuje najcenniejsze wartości, na których opiera się nasz naród: wiarę, wolność, miłość do Ojczyzny.
Prelekcje przygotowali uczniowie I i II klasy humanistycznej, należący do Szkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej, działającego pod opieką nauczycielki historii Moniki Nowickiej. Interesujący był wybór tematów. Oprócz ogólnego wprowadzenia dotyczącego powołania Armii Krajowe, jej działalności, które zaprezentował prowadzący spotkanie Mikołaj Korólczyk, młodzi prelegenci w sposób zwięzły i interesujący przedstawili zagadnienia szczegółowe, ukazujące mniej znane aspekty działalności AK: „Armia Krajowa jako wzorzec wychowawczy” (temat przedstawił Szymon Różycki), „Znaki niezłomności – symbole Polski Walczącej” (Jakub Płecha), „Łączność zakonspirowana” (Krzysztof Karczewski), „Konspiracja młodzieżowa w województwie lubelskim w latach 1944-1956” (Kacper Kozak) i „Bronią były także kapelusze” (Dorota Klimiuk). Ostatni referat dał tytuł całej konferencji. Choć nie dotyczył bezpośrednio działań AK, pokazał, jak zdeterminowani byli Polacy, by zachować godność w „czasach pogardy”. Polki robiły to, m.in. dbając o swój wygląd. Zapewne w pamięci słuchaczy pozostanie również historia znaku Polski Walczącej – kotwicy, symbolu, który z narażeniem życia malowali Polacy na ścianach okupowanej stolicy, w Powstaniu Warszawskim, który podnosił na duchu, dawał nadzieję. A o jego sile i wymowie może świadczyć fakt, że w nieco zmienionej formie używany był w latach 80 np. jako symbol Solidarności Walczącej.
Na zakończenie, po podziękowaniach dyrektor Ewy Grodzkiej, skierowanych do organizatorów i uczestników uroczystości, głos zabrał Kazimierz Domański, przypominając, że w pobliskich Paszkach, skąd pochodzi, istniała silna organizacja AK, w której ważną rolę odgrywali m.in. jego ojciec, który do organizacji przyjmował Jerzy Domański, nieobecny na uroczystości z powodu problemów zdrowotnych, oraz spoczywający na radzyńskim cmentarzu ks. Stanisław Karwowski, który z bratem tworzyli pierwszą piątkę organizacji. Dziękował wszystkim organizatorom i uczestnikom za godne uczczenie rocznicy.
Wystąpienia uczniów były przeplatane pieśniami patriotycznymi i wojskowymi w pięknym wykonaniu odnowionego, kierowanego przez Ewę Łańcut-Nestoruk Zespołu Wokalnego „Wrzos”, który widownia nagradzała gorącymi oklaskami. Również grupa wokalna I Liceum Ogólnokształcącego zachwyciła publiczność poruszającym wykonaniem piosenek patriotycznych. Na zakończenie serca poderwały melodie wojskowe w wykonaniu Młodzieżowej Orkiestry Dętej pod dyrekcją Jacka Nestoruka.
"W bohaterów prowadziłaś ślady/ naród zwarty, jak grupa szturmowa"
Wieczorem w kościele pw. Świętej Trójcy została odprawiona Msza św. w intencji Ojczyzny. W koncelebrze uczestniczyli ks. kan. Andrzej Kieliszek – proboszcz parafii pw. Świętej Trójcy, ks. kan. Henryk Och – proboszcz par. św. Anny oraz ks. Grzegorz Matysiak z parafii MBNP i ks. Wojciech Stefaniuk.
Homilię wygłosił ks. Henryk Och. W kontekście rozpoczynającego się Wielkiego Postu i Tygodnia Modlitw o Trzeźwość Narodu, przebiegającego pod hasłem „Trzeźwość egzaminem z wolności”, podkreślił, że tylko trzeźwi możemy budować szczęśliwe i wolne społeczeństwo. - Jesteśmy uwikłani w zło jako współodpowiedzialni za siebie nawzajem i za kształt dziejów – mówił kaznodzieja. Wzorem odpowiedzialności za Ojczyznę byli członkowie Armii Krajowej, który przez powojenne dziesięciolecia byli deprecjonowani we własnym narodzie. Kapłan zacytował słynny, poruszający wiersz „Armia Krajowa”, autorstwa ppłk. Zbigniewa Kabaty – żołnierza AK, powstańca warszawskiego, emigranta, gdzie czytamy m.in. W bohaterów prowadziłaś ślady/ naród zwarty, jak grupa szturmowa, /aż spłynęłaś krwią na barykady,/ Armio Krajowa, Armio Krajowa./ Nie rabaty, nie barwy mundurów, nie orderu wstęga purpurowa, ale skowyt i krew spod pazurów, Armio Krajowa, Armio Krajowa…./Odmówiono Ci sławy i życia, /ale symbol wyklęty i słowa/ imię Twoje wciąż sławią z ukrycia,/ Armio Krajowa, Armio Krajowa.
Po zakończeniu Mszy św. referat o Armii Krajowej przedstawił emerytowany nauczyciel historii i dyrektor I LO Tadeusz Pietras. Następnie uczestnicy uroczystości przeszli pod pomnik Niepodległości, gdzie na pamiątkę 76. rocznicy powstania Armii Krajowej zapalili 76 zniczy.
