Msza św. w intencji ks. prof. Stanisława Kamińskiego w 30 rocznicę śmierci została odprawiona w niedzielę 20 marca w kościele pw. Świętej Trójcy. - Ksiądz profesor był wybitną postacią nauki polskiej, jednym z najznamienitszych synów ziemi radzyńskiej, z którego możemy być dumni – zaznaczył na wstępie ks. kan. Andrzej Kieliszek. Przypomniał, że nasza parafia upamiętniła swego Parafianina tablicą, która znajduje się w kaplicy Pana Jezusa.
Radzyńskie korzenie
Ks. prof. Stanisław Kamiński zaliczany jest do grona najbardziej zasłużonych polskich filozofów XX wieku. Był jednym z najwybitniejszych profesorów filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, współtwórcą Lubelskiej Szkoły Filozoficznej, przyjacielem ks. prof. Karola Wojtyły - Ojca Świętego Jana Pawła II. Filozof, metodolog, teoretyk i historyk nauki urodził się w Radzyniu Podlaskim 24 listopada 1919 roku w rodzinie robotniczej. Miał dwóch młodszych braci – Józefa i Mariana.
W roku 1927/28 Stanisław rozpoczął naukę w siedmioklasowej publicznej szkole powszechnej w Radzyniu. Już jako uczeń był aktywnym członkiem młodzieżowych organizacji społeczno-patriotycznych. Z zapałem uprawiał sport, sukcesy odnosił w boksie, zdobywając tytuł wicemistrza Polski młodzików.
Jego zdolności intelektualne zwróciły uwagę nauczycieli i ówczesnych właścicieli Radzynia – Szlubowskich, którzy ufundowali mu stypendium pozwalające na dalsze kształcenie. Od 1933 roku uczył się w Wyższym Gimnazjum Biskupim w Janowie Podlaskim, które ukończył maturą zdaną w 1938 roku. Jesienią tego roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Janowie Podlaskim. Studia przerwał wybuch wojny. Już w listopadzie 1939 r. wszyscy bracia Kamińscy wstąpili do Związku Walki Zbrojnej w Radzyniu. Józef Kamiński znalazł się w grupie członków aresztowanych w czerwcu 1940 roku, a następnie rozstrzelanych przez Gestapo 5 lipca w lesie w Sitnie. Stanisław i Marian uniknęli aresztowania, ostrzeżeni w ostatniej chwili. Odtąd jednak musieli się przez całą okupację ukrywać. Ojciec braci Kamińskich - Jan nie został aresztowany, ale był często przesłuchiwany i torturowany, w wyniku czego zmarł w 1944 roku w wieku 58 lat. Okupację udało się przeżyć Marianowi, który do końca wojny był czynnym członkiem AK.
Kapłan i naukowiec
Gdy w roku akademickim 1941/42 otworzyła się możliwość kontynuowania studiów w Wyższym Seminarium Duchownym w Siedlcach, Stanisław z niej skorzystał. Po ukończeniu seminarium, w 1946 r. przyjął święcenia kapłańskie i jeszcze w tym samym roku rozpoczął studia filozoficzne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W roku 1947 został asystentem na Wydziale Prawa i Nauk Społecznych, a następnie na Wydziale Filozoficznym KUL prowadził zajęcia z logiki. W 1949 r. uzyskał doktorat. Od 1950 r. był adiunktem w Katedrze Logiki i Metodologii Nauk na Wydziale Filozofii.
W 1957 r. został kierownikiem Katedry Metodologii Nauk. W 1965 r. ks. S. Kamiński otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1970 r. - profesora zwyczajnego. Od 1970 do 1986 trzykrotnie pełnił funkcję Dziekana Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej, który pod jego kierownictwem wiele zyskał na znaczeniu w całym polskim środowisku filozoficznym; od 1957 r. był członkiem Towarzystwa Naukowego KUL (w latach 1959–1963 - sekretarz generalnym, a w 1964 r. został członkiem Zarządu), Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, w latach 1982–1985 pełnił funkcję redaktora naczelnego „Encyklopedii katolickiej”, był przewodniczącym sekcji filozoficznej przy Komisji Episkopatu do Spraw Nauki, w latach 1981–1985 - członkiem Komitetu Nauk Filozoficznych PAN.
Współtwórca Lubelskiej Szkoły Filozoficznej
Ks. prof. Stanisław Kamiński był współtwórcą tzw. Lubelskiej Szkoły Filozoficznej. W gronie tworzących ją wybitnych filozofów byli M. A. Krąpiec, S. Świeżawski, J. Kalinowski, S. Kamiński, M. Kurdziałek, K. Wojtyła. LSF byłą reakcją środowiska naukowego KUL na ideologizacyjną i antynarodową akcję władz komunistycznych, które na początku lat 50. nasiliły akcję nauczania filozofii marksistowskiej na wszystkich szczeblach nauki z zamiarem wprowadzenia ideologii materialistycznej w miejsce światopoglądu chrześcijańskiego.
"Powstanie lubelskiej szkoły filozoficznej było też odpowiedzią na dominujący w drugiej połowie XX w. w filozofii europejskiej pozytywizm (neopozytywizm), propagujący program filozofii minimalistycznej, nieautonomicznej, a także na nurty filozofii świadomości czy filozofii języka. Program lubelskiej szkoły filozoficznej nakierowany był na wypracowanie nowej wersji klasycznej filozofii realistycznej, tak by mogła ona stanowić odpór dla marksizmu ogłaszającego się jako realizm." (Andrzej Maryniarczyk SDB, Mieczysław A. Krąpiec OP: http://www.ptta.pl/lsf/ )
Współpraca z księdzem, później biskupem Karolem Wojtyłą przerodziła się w serdeczną przyjaźń. We wspomnieniach zamieszczonych w książce "Obecność" o współpracy z ks. prof. Karolem Wojtyłą na KUL ks. prof. S. Kamiński napisał: "Właściwie były trzy dziedziny, w których miałem okazję być w bliskim kontakcie z ówczesnym ks. Karolem Wojtyłą. Po pierwsze, jako sekretarz Rady Wydziału niejednokrotnie omawiałem z Księdzem Wojtyłą różne sprawy związane z treścią posiedzeń. (...) Drugą dziedziną, która nas połączyła, choć było to dla mnie zupełnie niespodziewane, stały się wakacje ze studentami. Z duszpasterstwem młodzieży akademickiej przed tym mało miałem wspólnego. Nie pamiętam nawet, jak do tego doszło, ale znalazłem się w grupie turystyczno-wypoczynkowej o ogromnie ambitnych planach dokształcania. Tam właśnie spotkałem się z księdzem Karolem Wojtyłą, później biskupem. (...) trzecią dziedziną była płaszczyzna spotkań bardziej naukowych. Chodzi o częste dyskusje w ścisłym gronie (sześciu, ośmiu osób), w których niezmiernie dociekliwie roztrząsano problematykę etyczną."
Związki z miastem rodzinnym
Do końca życia ks. prof. Stanisław Kamiński czuł silne więzi z rodzinnym miastem. Żywo interesował się losem radzyniaków studiujących na KUL, często bywał w naszym mieście na ważnych uroczystościach kościelnych. Wówczas były okazje do spotkań, nie tylko w gronie kapłanów, ale także radzyńskich studentów. Upływały one w swobodnej, serdecznej atmosferze.
Ponieważ ks. prof. Stanisław Kamiński był w KUL postacią najbardziej legendarną – wykładowcą i egzaminatorem niezwykle surowym i wymagającym, wręcz postrachem studentów, z drugiej strony osobą życzliwą i słynącą z poczucia humoru, krążyło o nim mnóstwo dowcipów, szczególnie dotyczących przebiegu egzaminów. Pamiętam, jak podczas jednego z radzyńskich spotkań ks. prof. Kamiński i jego studenci (także byli) na zmianę opowiadali anegdoty z życia uczelni. Najbardziej zaśmiewaliśmy się z tych, które opowiadał Profesor o innych egzaminatorach, a my wiedzieliśmy, że to on jest głównym ich bohaterem. Wreszcie ktoś zapytał: - Czy to prawda, że jedna studentka zemdlała u Księdza Profesora podczas egzaminu, a Ksiądz otworzył drzwi i powiedział "Wynieść, następną wnieść"? - Nie – odpowiedział Profesor - ja powiedziałem "Następna wejść".
Ja znajomość z Ks. Profesorem zawarłam, gdy przypadkiem spotkałam go na lubelskim dworcu PKS, w autobusie do Radzynia, w czerwcu 1983 roku. On jechał do rodzinnego miasta na uroczystość Bożego Ciała, ja wracałem ze studiów w Krakowie, z kilkoma torbami i nartami, które w środku lata budziły wesołość przechodniów. Rozmawialiśmy całą drogę, i kiedy zastanawiałam się, jak dociągnę torby do domu, on je chwycił i odniósł pod same drzwi.
Ostatni raz w Radzyniu był w Uroczystość Wszystkich Świętych - 1 listopada 1985 r. Wygłosił wówczas homilię podczas Mszy św. na cmentarzu parafialnym - pośród mogił rodziców i brata.
Jesienią 1985 r. zaczął chorować. Wobec bezradności polskich lekarzy został przewieziony do kliniki we Fryburgu Bryzgowijskim, gdzie zmarł w nocy z 20 na 21 marca. Pochowany został w Lublinie na cmentarzu przy ul. Lipowej.
Na ręce rektora KUL telegram przesłał Ojciec święty Jan Paweł II, który napisał: "Z całą wspólnotą Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego uczestniczę duchowo w pogrzebie Ks. Prof. Stanisława Kamińskiego, mojego Przyjaciela, wybitnego naukowca, który trwale zapisał się w historii tej uczelni i polskiej nauki. Modlę się, aby miłosierny Bóg, najwyższa prawda, piękno i dobro przyjął Go do chwały swoich wybranych i obdarzył wiecznym pokojem."
Źródła:
Tadeusz Semeniuk: Kalendarium dziejów parafii Świętej Trójcy w Radzyniu Podlaskim oraz dekanatu Radzyńskiego, Radzyń 2006 r.
Tadeusz Kwiatkowski: Ksiądz Profesor Stanisław Kamiński – Mistrz i Uczony (1919-1986), w: Radzyński Rocznik Humanistyczny, tom 8, 2010
Andrzej Maryniarczyk SDB, Mieczysław A. Krąpiec OP: http://www.ptta.pl/lsf/