W poniedziałek 29 lutego, w wigilię Dnia Żołnierzy Wyklętych, zapraszamy na pokaz diaporamy prezentującej inskrypcje wyryte przez więźniów przetrzymywanych w areszcie UB w Radzyniu. Początek o godz. 9.00 w sali widowiskowo - kinowej Radzyńskiego Ośrodka Kultury.

Po pokazie odbędzie się uroczyste odsłonięcie nowej tablicy na budynku przy ul. Warszawskiej 5a. Na wydarzenie zapraszają: Burmistrz Radzynia Podlaskiego Jerzy Rębek, radzyński Oddział Archiwum Państwowego w Lublinie oraz Szkolne Koło Krajoznawczo - Turystyczne PTTK nr 21 przy I LO w Radzyniu Podlaskim.
– Dotychczasowa tablica umieszczona na budynku dawnego aresztu UB w Radzyniu zawierała zarówno przemilczenie, nieścisłości, jak i ewidentną nieprawdę - powiedział nam Robert Mazurek, z inicjatywy którego doszło do zmiany tablicy.

Przemilczenie dotyczy faktu, że w latach 1944 - 1956 budynek znajdował się w rękach Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Radzyniu Podlaskim, który więził i torturował tu polskich patriotów walczących z komunistycznym zniewoleniem.

Nieścisłość dotyczy słowa „więzienie”. Nie było to bowiem więzienia, ale areszt śledczy najpierw placówki Geheime Staatspolizei, czyli Gestapo, a później UB. Poza tym nieścisła jest informacja o wyrytych podpisach: poza podpisami są tam również daty, odwołania do Boga, sentencje, miejscowości pochodzenia więźniów.

Kłamstwo dotyczy informacji nt. inskrypcji pozostawionych przez więźniów. Wszystkie dotychczas odczytane napisy pochodzą z okresu komunistycznego a nie okupacji niemieckiej.

Nowa tablica powstała w konsultacji z dr hab. Dariuszem Magierem, kierownikiem radzyńskiego Oddziału Archiwum Państwowego, autorem m.in. publikacji pt. „Godzina cierpienia. Żołnierze podziemia antykomunistycznego w areszcie śledczym PUBP w Radzyniu Podlaskim w latach 1944 - 54”. Wyryty na niej napis głosi: „W tym budynku w latach 1939 - 44 znajdował się areszt śledczy niemieckiego Gestapo, zaś w latach 1944 - 56 komunistycznego Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Na ścianach cel pozostały inskrypcje wyryte przez więzionych tu po wojnie polskich patriotów z Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.” Obok umieszczony został symbol Miejsca Pamięci Narodowej.

Obsadzenie nowej tablicy odbyło się we środę 24 lutego. Poniżej przedstawiamy fotorelację autorstwa Roberta Mazurka.