dsc 2687W związku z przygotowaniami do utworzenia w budynku dawnej katowni Gestapo i UB przy ul. Warszawskiej 5a w Radzyniu Podlaskim muzeum, przedstawiciele Miasta 15 grudnia odwiedzili Izbę Pamięci poświęconą więźniom aresztu Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. Zwiedzili obiekt i odbyli rozmowę z dr Tomaszem Łabuszewskim - naczelnikiem Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie oraz dr Martą Milewską - kierownik Izby Pamięci przy Strzeleckiej 8.

W delegacji Radzynia byli: Robert Mazurek – dyrektor Radzyńskiego Ośrodka Kultury, w którego strukturze ma powstać muzeum, Tomasz Młynarczyk - instruktor fotografii ROK, który wykonał dokumentację fotograficzną wizyty oraz rzecznik Urzędu Miasta Anna Wasak.
Specyfikę Izby Pamięci, formy prezentacji i działalności muzeum przedstawił dr Tomasz Łabuszewski. O radzyńskim obiekcie opowiedział i materiały na jego temat zaprezentował Robert Mazurek. Obydwa miejsca miały podobny charakter: były katowniami UB, w piwnicach obu budynków zachowały się inskrypcje wykonane na ścianach cel przez więźniów katowanych za działalność patriotyczną w pokojach przesłuchań, które znajdowały się na wyższych kondygnacjach kamienicy.

W salach na parterze warszawskiej Izby Pamięci zobrazowany został rozmiar zbrodni komunistycznych, na wystawie zaprezentowane zostały podobne miejsca byłych katowni NKWD i UB, zarówno w Warszawie, jak i rozsiane po całej Polsce, a było ich ponad 500. Wśród kilkudziesięciu plansz z takimi obiektami znalazł się budynek aresztu w Radzyniu Podlaskim.
Rozmowa dotyczyła również działań, jakie były podjęte przy tworzeniu warszawskiej placówki i możliwych formach współpracy przy powoływaniu do życia radzyńskiego muzeum.

Dr Tomasz Łabuszewski wyraził uznanie dla władz samorządowych Radzynia za to, że budynek został ocalony dla zachowania pamięci i za podjęcie inicjatywy stworzenia w byłej katowni UB placówki muzealnej upamiętniającej przeszłość tego miejsca. Powołał się na wydany kilka lat temu przez IPN album „Śladami zbrodni. Przewodnik po miejscach represji komunistycznych lat 1944–1956”. – IPN udokumentował kilkaset miejsc w Polsce. W żadnym nie powstały izby pamięci, część z budynków już nie istnieje. Mimo wskazania, że miejsca te powinny być uhonorowane, samorządy nie podjęły starań, by je zachować, kilka zniknęło z powierzchni ziemi – mówił dr Tomasz Łabuszewski i zaznaczył, że zachowanie tych miejsc jest bardzo ważne dla ocalenia prawdy historycznej o zbrodniach komunistycznych. – Zbrodniarze nie dokumentowali przesłuchań i egzekucji, ukrywali miejsca pochówków. Gdy stracimy takie miejsca w Polsce, które pokazują realia zbrodni komunistycznych, stracimy prawdę historyczną – dodał. Podkreślił, że wartością tych obiektów jest autentyczność. Najlepszym sposobem ich prezentacji jest wydobycie historii, jaka się tam działa – pokazywanie tych miejsc w sposób prawdziwy.

Strzelecka 8. Izba Pamięci poświęcona więźniom aresztu Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie.

W kamienicy przy ulicy Strzeleckiej 8 w Warszawie w latach 1944-1945 mieściła się Kwatera Główna NKWD w Polsce. W latach 1945-1948 w budynku tym znajdował się areszt Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. W dokumentach komunistycznego resortu bezpieczeństwa nie ma informacji potwierdzających istnienie tego miejsca. Jedynymi dowodami przetrzymywania, brutalnego przesłuchiwania i mordowania żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego w piwnicach kamienicy przy ulicy Strzeleckiej 8 są zachowane na ścianach inskrypcje.
28 lutego 2020 r. Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu otworzył w tym miejscu Izbę Pamięci, która jest symbolicznym upamiętnieniem miejsc zbrodni komunistycznych w Polsce. W latach 1944-1956 na terenie naszego kraju istniało wiele tajnych więzień i aresztów, które były miejscami kaźni i cierpienia osób sprzeciwiających się sowietyzacji naszego kraju. Izba Pamięci przy ulicy Strzeleckiej 8 w Warszawie jest więc reprezentatywna dla wielu miejsc zbrodni komunistycznych rozsianych po całej Polsce.
W piwnicach Izby Pamięci znajdują się zachowane w formie nienaruszonej ślady po dawnym areszcie Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie oraz inskrypcje będące dowodem cierpienia ofiar reżymu komunistycznego, co czyni to miejsce unikatowym w skali całego kraju. Piwnice w kamienicy przy ulicy Strzeleckiej 8 – to miejsce, które mówi o tym, jak wyglądało zniewolenie Polski po 1944 roku, miejsce okrutnych zbrodni komunistycznych, miejsce w którym historia została wyryta na ścianie.
Na parterze Izby Pamięci prezentowana jest skala represji komunistycznych na przygotowanej przez Oddział IPN w Warszawie stałej ekspozycji pt. „Czerwona mapa Warszawy”. Izba Pamięci IPN Strzelecka 8 prowadzi działalność o charakterze edukacyjnym, związaną głównie z historią represji komunistycznych w Warszawie, jak też gromadzi informacje dotyczące zbrodni komunistycznych skali całej Polski.

fot. Tomasz Młynarczyk

DSC_2619
DSC_2621
DSC_2628
DSC_2630
DSC_2631
DSC_2633
DSC_2635
DSC_2637
DSC_2639
DSC_2642
DSC_2644
DSC_2646
DSC_2648
DSC_2649
DSC_2655
DSC_2657
DSC_2664
DSC_2669
DSC_2673
DSC_2676
DSC_2677
DSC_2678
DSC_2679
DSC_2681
DSC_2687
DSC_2692
DSC_2696
DSC_2700
DSC_2701
DSC_2704
DSC_2707
DSC_2714
DSC_2717
DSC_2727
DSC_2728
DSC_2734
DSC_2736
DSC_2739
DSC_2740
DSC_2741
DSC_2748
DSC_2749
DSC_2750
DSC_2752
DSC_2764
DSC_2766
DSC_2776
DSC_2783
DSC_2797
DSC_2799
DSC_2802
DSC_2804
DSC_2805
DSC_2820
DSC_2835
DSC_2838
DSC_2841
DSC_2842
DSC_2843
DSC_2847
DSC_2857
DSC_2861
DSC_2868