Zwieńczeniem tegorocznych bogatych w wydarzenia obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Radzyniu Podlaskim była Msza św. sprawowana w kościele pw. Świętej Trójcy. Po zakończeniu liturgii delegacje samorządów miasta i powiatu złożyły wieńce pod ścianą byłej katowni Gestapo i UB przy ul. Warszawskiej 5a.
Sprawowaniu Liturgii Mszy św. przewodniczył ks. Wojciech Stefaniuk, homilię wygłosił ks. Michał Majek – ojciec duchowny WSD w Siedlcach.
W nawiązaniu do czytania z Księgi Daniela i losów Narodu Wybranego wskazywał, że grzechem jest obojętność i zaniedbanie miłości wobec Ojczyzny i Boga. Ten grzech popełniany był w Polsce wobec Żołnierzy Wyklętych.
- Ludzie, których dziś duża część Polski wspomina, to nie byli szaleńcy. Przez ponad 50 lat mówiono o nich: „bandyci, zaplute karły reakcji”. Nie mieli prawa do normalnego życia - studiowania, zakładania rodzin, realizowania marzeń. Ci z nich, którzy przeżyli te 50 lat, często już nie mieli siły wspominać swych cierpień – mówił kaznodzieja. Podkreślił, że kiedy po sześciu latach hekatomby, niezliczonych ofiar, Zachód świętował zakończenie II wojny światowej, my mieliśmy kolejną okupację. - Wielu pogodziło się z tym, nauczyło się żyć w kompromisie, z dnia na dzień. Jednak wielu, po latach walki w czasie wojny na różnych jej frontach „musiało zdjąć swoje mundury, pożegnać rodziny, zmienić swoje nazwiska na pseudonimy i pójść do lasu. Wybrali wolność i niezawisłość”.
Losy „Wyklętych” zobrazował na przykładzie życiorysów braci Leona Taraszkiewicza ps. „Jastrząb” (1925-1947) i Edwarda Taraszkiewicza ps. „Żelazny” (1921-1951), legendarnych dowódców antykomunistycznego podziemia niepodległościowego na Lubelszczyźnie.
- Obyśmy się nie tylko umieli zachwycać tym, jak oni byli odważni, ile poświęcili. Obyśmy wychodząc z kościoła zrozumieli, że Pan Bóg nas rozliczy także za nasze zaniedbania, za to, jak często nie umiemy uszanować Ojczyzny, w której ziemię wsiąkło tak wiele potu i krwi; jak często nie umiemy szanować naszej małej ojczyzny - gminy, miasta powiatu, wioski: jak często za granicą nie umiemy okazywać dumy z tego, że jesteśmy Polakami, boimy się w zdecydowany sposób wskazać dzieciom czy wnukom groby Niezłomnych, którzy oddali życie za wartości wyższe – mówił ks. Michał Majek.
Aby wskazać, jakie to były wartości i jaki testament pozostawili nam Żołnierze Niezłomni, kaznodzieja odczytał modlitwę znalezioną przy zabitym Edwardzie Taraszkiewiczu oraz ostatnie grypsy więzienne, jakie wysłał do synka i żony przed śmiercią Łukasz Ciepliński ps. „Pług” zabity 1 marca 1951 strzałem w tył głowy w więzieniu UB na Mokotowie w Warszawie.
Po Mszy św. uczestnicy uroczystości przeszli do budynku dawnej katowni Gestapo i UB, gdzie delegacje samorządów złożyły wieńce pod tablicą upamiętniającą więźniów i ofiary tego miejsca.
Poniżej galerii zdjęć, prezentujemy galerię zdjęć wraz z opisem imprez towarzyszących zorganizowanych w ramach Dni Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
Radzynianie podzielili się darem krwi
„Bóg jest wszendzie”
Radzyński Ośrodek Kultury zaprasza na wystawę plenerową pt. „Bóg jest wszendzie”. Ekspozycję, prezentującą inskrypcje z piwnic dawnego aresztu Gestapo i UB w Radzyniu Podlaskim, można oglądać do 31 marca w „Galerii na Płocie” ROK - ogrodzenie stadionu miejskiego, przy ścieżce rowerowej „Bulwar nad Białką”.
Parterowy, niepozorny budynek przy ul. Warszawskiej 5a w Radzyniu Podlaskim kryje w sobie wielką tajemnicę. Schowany pomiędzy blokami osiedla Bulwary jest niemym świadkiem tragicznych wydarzeń II wojny światowej oraz okresu komunizmu. Tutaj mieścił się areszt śledczy niemieckiego Gestapo (1939-1944), a później Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (1944-1956). W piwnicach, w których znajdowały się cele aresztu, zachowały się oryginalne drzwi z judaszami, a na ścianach do dziś widnieją inskrypcje pozostawione przez więzionych tutaj polskich patriotów. To one są tematem wystawy przygotowanej z okazji Dni Żołnierzy Wyklętych 2021. Zawiera ona 40 fotografii wyeksponowanych w formie banerów. Zdjęcia, których autorem jest Robert Mazurek, pochodzą z albumu fotograficznego pt. „Cela więzienna to żywy grób”.
Dni Żołnierzy Wyklętych 2021 w Radzyniu Podlaskim i powiecie radzyńskim odbywają się pod patronatem Burmistrza Radzynia Jerzego Rębka, Wójta Gminy Radzyń Wiesława Mazurka, Wójta Gminy Borki Radosława Sałaty oraz Starosty Radzyńskiego Szczepana Niebrzegowskiego. Organizatorami poszczególnych przedsięwzięć są: Radzyński Ośrodek Kultury, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji oraz Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”. Patronat medialny nad obchodami sprawuje portal Kocham Radzyń Podlaski oraz Telewizja Radzyń.
Niezwykły album pokazujący inskrypcje z piwnic dawnego aresztu Gestapo i UB w Radzyniu Podlaskim
26 lutego br., w Galerii „Oranżeria” Radzyńskiego Ośrodka Kultury, odbyła się wystawa i promocja albumu Roberta Mazurka pt. „Cela więzienna to żywy grób”. Publikacja, wydana w ramach Dni Żołnierzy Wyklętych, prezentuje inskrypcje znajdujące się w piwnicach dawnego aresztu Gestapo i UB przy ul. Warszawskiej 5a.
Promocję albumu rozpoczęła emisja filmu „Radzyńska Golgota przy ul. Warszawskiej 5a”, który został zrealizowany na potrzeby Telewizji Radzyń. Jego autorem jest Karol Niewęgłowski, natomiast w rolę narratora wcielił się Piotr Skowron. Następnie autor publikacji podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do powstania albumu oraz przedstawił podjęte działania zmierzające do utworzenia placówki muzealnej w tym miejscu.
Tytuł albumu zaczerpnięty został z inskrypcji znajdującej się w celi nr 6 dawnego aresztu Gestapo i UB w Radzyniu. Publikacja, na przeszło stu fotografiach, uwiecznia tragiczne losy polskich patriotów z Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, którzy byli więzieni przy ul. Warszawskiej 5a. Z krótkiego wstępu dowiadujemy się o tragicznej historii tego miejsca, jak również poznajemy plan piwnic pełniących funkcję cel więziennych.
Wydawcą albumu jest Radzyńskie Stowarzyszenie „Podróżnik” działające przy Radzyńskim Ośrodku Kultury. Ukazał się on dzięki finansowemu wsparciu Miasta Radzyń Podlaski, Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych i Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Radzyniu Podlaskim, Spółdzielczej Mleczarni „Spomlek”, Banku Spółdzielczego w Radzyniu Podlaskim oraz Nadleśnictwa Radzyń Podlaski. Korektę językową publikacji wykonała Anna Wasak, natomiast o opracowanie graficzne zatroszczył się Przemysław Krupski.
Zainteresowanych nabyciem albumu zapraszamy do Radzyńskiego Ośrodka Kultury.
„Namiot Wyklętych” po raz czwarty
Radzyński Ośrodek Kultury po raz czwarty zorganizował w Radzyniu inicjatywę pod nazwą „Namiot Wyklętych”. Miała ona na celu upamiętnienie Żołnierzy Niezłomnych – działaczy ruchu antykomunistycznego w czasach okupacji naszego kraju, polskich patriotów, którzy mieli zostać przeklęci i zapomniani.
„Namiot Wyklętych”, podobnie jak w latach ubiegłych, rozstawiony został 1 marca na pl. Wolności w Radzyniu. Można było go zwiedzać w godz. od 10.00 do 14.00. Wewnątrz namiotu została wyeksponowana wystawa „Żołnierze Wyklęci. Podziemie niepodległościowe 1944-1963” przygotowana przez Biuro Edukacji IPN. Jej autorami są: dr Wojciech Frazik, Aleksandra Kaiper-Miszułowicz i dr hab. Filip Musiał.