Sąd Apelacyjny w Lublinie w dniu 30 stycznia 2018 r. oddalił apelację Miasta Radzyń Podlaski od wyroku zasądzającego blisko milion złotych wynagrodzenia podwykonawcy realizowanego w latach 2014-16 projektu "Czysta Energia w Powiecie Radzyńskim", obejmującego budowę paneli solarnych na terenie Miasta oraz kilku gmin ościennych. Miasto złoży kasację do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Sąd nie przychylił się do argumentacji pełnomocników Miasta i podzielił ustalenia sądu pierwszej instancji, które wskazywały na odpowiedzialność Miasta bezpośrednio wobec podwykonawcy – firmy Ensol. Radcowie prawni Krzysztof Brysiewicz oraz Jan Sakławski z kancelarii Brysiewicz i Wspólnicy reprezentujący Miasto w sporze z podwykonawcą zapowiadają skargę kasacyjną. W ich ocenie interpretacja przepisów Prawa zamówień publicznych zastosowana przez sądy obu instancji nie jest prawidłowa i konieczne jest, aby w tej sprawie wypowiedział się Sąd Najwyższy.
Historia problemu, czyli jak rozwiązać węzeł gordyjski...
Umowa na instalację tysiąca solarów w ramach projektu "Czysta Energia w Powiecie Radzyńskim" została zawarta w maju 2014 roku przez urzędującego wówczas burmistrza Witolda Kowalczyka jako lidera programu obejmującego cały powiat. Sytuacja zastana w grudniu 2014 roku przez nowe władze Radzynia była dramatyczna: przez 9 miesięcy projekt został zrealizowany w zaledwie 12,3%. W ciągu pozostałych czterech miesięcy, w tym dwóch zimowych, trzeba było wykonać resztę (87,7%) z 1000 zaplanowanych instalacji. Tymczasem okazało się, że wykonawca – firma RAPID ma poważne problemy finansowe: w lutym komornik sądowy przy Sądzie Okręgowym Warszawa-Żoliborz przesłał do Urzędu Miasta pismo o zajęciu wierzytelności firmy.
Odstąpienie od umowy z RAPID-em
Zgodnie z umową w razie niewywiązania się z terminu Miasto musiałoby zwrócić dotacje za całość projektu - ponad 6,3 mln zł!!!
Po rozeznaniu sytuacji nowy burmistrz Jerzy Rębek podjął dramatyczną decyzję odstąpienia od umowy z RAPID-em (podobne decyzje w tym czasie podjęły samorządy Biłgoraja i Terespola współpracujące z tą firmą) i wraz z pracownikami Urzędu Miasta rozpoczął walkę z czasem. Tymczasem rozpętała się burza medialna, kwestionowano posunięcie burmistrza, dążono do skonfliktowania uczestników programu.
Projekt ruszył jak burza
W wyniku ustaleń z Urzędem Marszałkowskim termin realizacji programu został przedłużony.
Wykonano inwentaryzację solarów na terenie wszystkich gmin powiatu, sformułowana została nowa umowa z przyszłym wykonawcą, której celem było odbiurokratyzowanie i zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcy. Udało się – nie bez trudności - dojść do porozumienia z wójtami gmin uczestniczących w projekcie.
Po ogłoszeniu przetargu na wykonanie II etapu projektu w maju został wyłoniony nowy wykonawca. Przetarg na wykonanie instalacji 685 kolektorów słonecznych wygrała firma ANTINUS Sp. z o.o. ze Skierniewic, która przedstawiła ofertę w najniższej cenie (6 602 557,53 zł) i jednocześnie zobowiązała się do wykonania zadania w terminie do 2 października. Tym razem prace poszły jak burza. Prace instalacyjne wszystkich solarów w ramach II i III etapu realizacji projektu zakończone zostały 4 września.
Syndyk zabronił wypłacania ENSOL-owi
Program został ocalony, miasto nie dopłaciło do nich bajońskich sum.
Jednak pozostał problem: podwykonawca - firma Energetyka Solarna Ensol sp. z o.o. w Raciborzu wystąpiła do Miasta Radzyń Podlaski z roszczeniami bezpośredniej zapłaty wynagrodzenia. Pieniądze na zaspokojenie roszczeń podwykonawców były zarezerwowane.
Zaznaczyć tu należy, że Miasto Radzyń Podlaski jako lider projektu "Czysta Energia w Powiecie Radzyńskim" z firmą ENSOL nie miało żadnej umowy. Na wykonanie całości, a więc roboty budowlane związane z instalacją solarów oraz materiały, miało umowę z firmą RAPID. Należności względem wykonawcy regulowało na bieżąco – najpierw firmie RAPID, a potem, gdy ona upadła – syndykowi masy upadłości. - Za 315 instalacji solarnych zapłaciliśmy co do grosza – wszystko, co należało zapłacić - i to w przewidzianych terminach – informuje Burmistrz Miasta Radzyń Podlaski Jerzy Rębek.
W celu zabezpieczenia środóow 4 sierpnia 2015 r. do Sądu Rejonowego w Radzyniu Podlaskim został złożony wniosek o zezwolenie na depozyt sądowy w wysokości 870 448,71 zł. Kwota ta stanowiła wysokość wynagrodzenia należnego podwykonawcy – Energetyce Solarnej Ensol sp. z o.o. We wniosku do Sądu zawarta była prośba o jak najszybsze rozpatrzenie wniosku. - Chodziło o to, że aby otrzymać z Urzędu Marszałkowskiego ustalone dofinansowanie do projektu „Czysta energia w powiecie radzyńskim”, wnioskodawca był zobowiązany już we wrześniu rozliczyć się z wykonawcą – a w tym przypadku musiał także ustosunkować się do roszczeń podwykonawcy. Niestety, Sąd Rejonowy wydał postanowienie o zezwoleniu na złożenie depozytu dopiero 2 listopada 2015 r. Dlatego we wrześniu, nie mając jeszcze postanowienia Sądu, Miasto dokonało rozliczenia z syndykiem.
- Syndyk masy upadłości jako przedstawiciel Sądu zakazał Miastu (na piśmie) przekazywania środków dostawcom materiałów - potwierdził to w swoich zeznaniach przed Sądem Okręgowym. Nie miałem więc wyboru – musiałem postąpić zgodnie z poleceniem syndyka masy upadłości firmy RAPID i przekazałem pieniądze syndykowi – wyjaśnia burmistrz Jerzy Rębek.
Wyrok zasądza od Miasta Radzyń Podlaski kwotę główną w wysokości ponad 870 tys. zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 kwietnia 2015 r. na rzecz dostawcy Energetyki Solarnej ENSOL sp. zo.o. z siedzibą w Raciborzu. Dodatkowo Miasto Radzyń Podlaski zgodnie z wyrokiem sądu musi zapłacić koszty postępowania sądowego - 43.523 zł i koszty zastępstwa procesowego.